Вершы беларускіх паэтаў

Нацыянальны паэтычны партал

Уваход

Раiм наведаць


Каб дадаць спасылку
на Ваш сайт, пiшыце ў
зваротную сувязь

Лічыльнікі

Алесь Жаўрук

Нарадзіўся 19 жніўня 1910 года ў горадзе Сянно Віцебскай вобласці ў сям'і служачага. Сапраўднае імя — Аляксандар Сінічкін. У 1927 г. паступіў у Рагачоўскі педагагічны тэхнікум, пасля заканчэння якога настаўнічаў у саўгасе «Сосны» Любанскага раёна. Скончыў у 1938 г. Маскоўскі інстытут гісторыі, філасофіі і літаратуры. Займаўся ў аспірантуры пры АН БССР.

У 1939 г. прызваны ў Савецкую Армію. Быў ваенным карэспандэнтам армейскай газеты «В бой за родину». З пачатку Вялікай Айчыннай вайны на фронце. Загінуў 23 жніўня 1942 года пад Сталінградам.

Першыя вершы надрукаваў у 1926 г. (газеты «Магілёўскі селянін» і бабруйская — «Камуніст»). Выдаў зборнікі вершаў «Ручаіны» (1936), «Дняпро выходзіць з берагоў» (1938). Найбольш значны твор паэта — паэма “Крывёю сэрца”, прысвечаная грамадзянскай вайне ў Іспаніі, выйшла ў 1937 годзе. Надрукаваны напісаныя для дзяцей у сааўтарстве з А.Ушаковым паэмы «Пра майго таварыша» (1939), «Пра слаўных папанінцаў нашага дзетсада» (1939) і зборнік вершаў «Пра майго катка» (1950). У 1960 г. выйшла «Выбранае», у 1987 г. — зборнік «Крывёю сэрца» (вершы, паэмы, успаміны пра паэта).

Аўтар лібрэта аперэты «Зарэчны барок» (з А. Ушаковым, пастаўлена ў 1940).

У 27 гадоў быў прыняты ў Саюз пісьменнікаў БССР.

Zhayruk_a.jpg


Сярэдняя: 4.4 (78 галасоў)

А ці міг, ці век — не знаў ніхто там,
Колькі моўчкі праляжалі мы
На краі сыпучага сумёта
Пасярод марознае зімы.

Толькі раптам лютаўская сцюжа
Адступіла быццам, адлягла.
Чую і не веру сам я — «Ружа»:
«Ой, расцвіла ружа, расцвіла...»

Азірнуўся: ціха ў задуменні
Сам сабе спявае зампаліт.
Слухаем. І нікне поўнач ценем,
Іншыя ўстаюць хлапцам палі.

Случчына каму, каму у песні
Амсціслаўшчына яго ўстае,
Мне ж — рачэнскі край, маё Палессе,
Вербы, вочы ясныя твае.

І узбек, сусед мой, вочы мружыць
(Што ён прыгадаў у той цішы?),
Слухаў, слухаў і ўсміхнуўся: «Ружа.
Ружа, — зноў ён паўтарыў, — якшы».

І да самае атакі потым
Больш не думалі аб сцюжы мы
На краі сыпучага сумёта
Пасярод марознае зімы.



Сярэдняя: 5 (1 голас)

Ты не глядзі, што рана скроні
Заткала інеем зіма.
Падай мне цёплыя далоні
І ціха поруч сядзь сама.

Яшчэ далёка золь і восень
І свежы весніх сіл прыбой,
І гэта толькі так здалося,
Што пастарэлі мы з табой.
. . . . . . . . . . . . . . . . . .

Так нетаропкая развага
Ад бестурботнасці заве,
І так, забыўшы Афенбаха,
Душа Бетховенам жыве.

Над чуйным сном клавіятуры
Двух белых лебедзяў палёт
Даўно мне мроіцца. У хмурым
Вячэрнім змроку гукаў буру
Абудзіць ён і так, без нот.

Няхай Бетховен уварвецца
У гэты ціхі дом, сюды,
Як бура ў сонныя сады,
Няхай матыў ракоча, льецца
І разам плача і смяецца,
Жывы і вечна малады.

І ўвесь пакойчык вечаровы
Напоўніць шолахам далін,
Жалейкай гучнай раніцовай,
Святлом вясёлкі каляровай,
Празрыстай свежасцю дубровы
І звонам горных ручаін,

Каханнем, смуткам палыновым,
Трывогай, болем, сном благім,
Тугой, бядой — усім, усім,
Што ў свеце ёсць,
І — шчасцем новым.



Сярэдняя: 4.3 (3 галасоў)

Уздрыгнуўшы, паплывуць вагоны,
Ціхі домік прамільгне здалёк…
Апусцеў садоўніцкі зялёны
З невысокім ганкам флігелёк.
 
Даўняя самотная аповесць!
Як вялікі некалі сказаў,
Там пакутваў,
Там кахаў я колісь,
Там сваё я сэрца пахаваў…
 
…Дзе ж ты зараз,
Па якіх сцяжынах,
З кім ты ходзіш,
                       хоць бы ведаў я,
Дзе яна, пад колер апельсінаў
Хустка бесарабская твая?
 
Я на кожным ветраным паўстанку,
Паўз які шляхі мяне вядуць,
Ўсё шукаю поглядам смуглянку,
Ўсё баюся, каб не прамінуць.
 
Пра спатканні гэткія
                                 і ў далях
Успамін не хутка растае.
На любым карэльскім перавале
Буду славіць яблыкі твае.
 
Буду частаваць сяброў на сходзе,
Ўспамінаць пра шумныя сады,
Пра гурток мастацкі на заводзе,
Пра разгул дняпроўскае вады.
 
Пра вазоў калгасных караваны,
Пра дзяўчынку з грыўкай залатой,
Што маіх паэм усхваляваных
Не хацела слухаць ні за што.